Şakir Kurtulmuş: D. Mehmet Doğan’ın Gazeteciliği

Gazetede yazı yazan isimler arasında Rasim Özdenören, Cahit Zarif oğlu, Akif İnan, Erdem Bayazıt, İsmet Özel, D. Meh­met Doğan, Alaeddin Özdenören gibi önemli isimlerden oluşan güçlü bir ekip vardı.

D. Mehmet Doğan Ağabey gazetecilik ve kültür-edebiyat alanında önemli eserler ortaya koymuş bir isimdir. Uzun yıllar gazetecilik alanında köşe yazarlığı yapmış, makaleleri ile gündem oluşturmuş, eserleri ile iz bırakmış­tır. Yazıları ile sadece günceli kovalayan gün­lük bir gazetenin içerisinde kaleme aldığı köşe yazısı ile sınırlandırmamış, fikir gazeteciliği yapmıştır. Gerçek manada fikir mücadelesini gazete köşe yazılarına taşıyan, gerçek anlam­da bir mütefekkir gazetecidir. Fikri yazılar yazan kişi yaptığı işin maddi yönüne bakma­dan, dert edindiği meseleler için, düşüncenin gelişip serpilmesi için yazar. Fikir hürriyetinin yazılar üzerindeki etkisini her okuyuşta fark edebilirsiniz. D. Mehmet Doğan her zaman inançları doğrultusunda hakkı, doğruyu, adaleti savunmaya özen göstermiştir. Kendi­sini profesyonel bir gazeteci olarak görmediği gibi, zaman zaman hiçbir ücret almadan da gazetede yazı yazmayı sürdürmüştür. Çünkü inandığı gibi yazmaya çalışmış, inancını, doğ­rularını her şartta söylemenin ahlaki tutum olduğuna inanmış bir isimdir.

1972 yılında Ankara Basın Yayın Yüksek Oku­lundan mezun olan D. Mehmet Doğan kısa zamanda yazılı basında çalışmaya başlamış ve mesleki kazanımlarını uygulama ortamı bulabilmiştir. Daha üniversite öğrencisi iken Nu­rettin Topçu'nun çevresinde gelişen 'Hareket Oluşumu'nun çıkardığı Hareket dergisinde ilk çalışmaları yayınlanır. Burada sosyal mese­leleri ele alan deneme ve inceleme yazıları yer alır, şiir de yazmakta ve bu şiirleri de Hareket dergisinde yayınlanmaktadır.

Burada bir ara verip kısaca şiirlerine de de­ğinmeliyiz çünkü Doğan, o tarihlerde aynı zamanda şair kimliğiyle de tanınır, ilk şiirleri yayınlanır, şiirlerinde genellikle toplumsal so­runlara, insan ilişkilerine ve doğaya dair tema­ları işler. Şiirlerinde sade bir dil kullanır, yer yer duygusal derinlik, estetik ve şekil olarak yeni denemeler yapar. İnsani ilişkiler, doğa ve toplumsal meseleleri şiir dili ile yansıtmaya çalışır. D. Mehmet Doğan, bu dönemde Türk edebiyatında hem gazeteci hem de şair olarak önemli bir yer edinmiş, bu iki hasleti bir ara­ya getirerek okuyucularına farklı bakış açıları sunmuş bir kişiliktir. Bu şiirler kendisini tat­min etmez ve şiiri bırakıp doğrudan doğruya deneme ve inceleme yazılarına yoğunlaşır.

Doğan'ın gazetecilik anlayışı, yukarıda da de­ğindiğimiz gibi güncel olanın ötesinde bir dert sahibi olup, eleştirel bir perspektifle, sosyal adalet ve hak arayışı görüşlerini öne çıkarır. Günün tartışılan konularını o da yazılarında dile getirir, tartışma zemini oluşturur. Dil me­selesi, Türklük ve Milliyetçilik üzerine eleştiri yazıları yazar, yazdıkları dergi ve gazetelerde tartışmayı genişletir, düşünce adamları ve edebiyatçılar konu bağlamında araştırmalar yapar yeni çalışmalar ortaya koyar.

Hareket dergisindeki ciddi yazıları yanında gazetelerde de aynı titizlikle yazılar yazmaya devam eder. 1974-1979 yılları arasında Yeni Devir gazetesinde kendi ismiyle ve müstear isimle yazılar yayınlar. Bu yıllar bizim de Yeni Devir gazetesinde çalıştığımız yıllardır, Yazılar gazetede yayınlanınca ilk okuyucular olarak biz okuyorduk, matbaada yeni basıl­mış gazete sayfalan arasında. 1985 yılında kısa bir süre Millî Gazete'de, 1986 yılında o tarihte yeni kurulan Zaman gazetesinde bil­fiil çalışmalarına devam etmiş gazetenin ya­yın kurulu arasında da yer almıştır. Fehmi Koru, Nabi Avcı, Ali Bulaç, Adnan Tekşen ile birlikte yayın kurulundadır ve kültür sayfalarından sorumludur. Gazetenin sahiplerinin el değiştirmesi sonucu bir yıl sonra Fehmi Koru dışındaki ekip Zaman gazetesinden uzaklaştı­rılmış, mahkeme süreçleri yaşanmıştır.

Doğan, Yeni Devir, Belde, Yörünge gibi gazete ve dergilerde yazmaya devam etmiş, 1994 yı­lında Akit gazetesinde yazmaya başlamış ve 2 yıl kadar sürmüştür. 1996-2005 yılları arasın­da RTÜK'te görevlendirildiği için gazeteciliğe bir süre ara vermiş, zaman zaman müstear isimle yazılar kaleme almıştır. 2009-2016 yıl­larında Anadolu'da Vakit, Yeni Akit ve Vahdet gazetelerinde yazmıştır.

D. Mehmet Doğan'ın gazetelerde yazdığı ya­zılarının dil, kültür, tarih ve siyaset çerçeve­sinde odaklandığı görülür. Gazetelerde gün­lük yazı yazmanın güçlüğünü yazanlar çok iyi bilir, gündemden uzaklaşmadan asıl me­seleleri gündeme taşımak kolay iş değildir. D. Mehmet Doğan hem gündemi iyi takip etmiş hem de kültür, dil bağlamındaki yazılarına ara vermeden devam etmiş usta bir yazardır.

Halil Kaleli adıyla yazdığı yazılar

Mehmet Doğan, Halil Kaleli müstear ismini kullanarak çeşitli yazılar kaleme almış, genel­likle bu yazılar mizahî tarzda denemelerden oluşur. Bu yazıları sadece mizah kategorisin­de ya da günlük hayatımızda bilinen anlamı ile mizahi olarak değerlendirmemek gerekir.

Çünkü mizah deyince aklımıza hemen eğlendirmek, güldürmek için yazılan yazılar geliyor. Bu yazılar içerisinde mizah, hiciv ve ironi de bulunduran yazılardır ve bunlar eğ­lendirmek, güldürmek için değil, bilakis dü­şündürmek için, zihinlerde soru işaretleri bı­rakmak için yazılmış yazılardır. Halil Kaleli imzası ile yazdığı yazılarda sadece ideolojik konular, politika ve çekişmeler üzerine yaz­mamış, hayata dokunan, insanî olan hemen her konuda yazmıştır. Tarihe, bilime, irfana ilişkin konularda yazar, eğitimi sık sık masa­ya yatırır, eğitimle ilgili yazılar yazar. Hep bir eleştiri vardır, eleştirerek düzelme umudu ta­şırız, diye düşünür. Eleştiriyi bu açıdan önem­ser, sistemi, uygulamayı ortaya konan yanlış davranışları eleştirmekten çekinmez.

D. Mehmet Doğan'ın önce gazete ve dergi­lerde Halil Kaleli imzası ile yayınlanan yazı­lardan oluşan 'Karga Karga Gak dedi’, 'İyi ki Demokrasi Var', 'Türk Takiyye Tarihine Giriş' isimli kitapları yukarıda saydığımız özellik­lerdedir. Mizah, hiciv ve ironiyi de içine ka­tarak ideoloji, politika gibi, alanlarda özgürce düşündüklerini net bir biçimde kullanarak mizahi eleştiri örnekleri sergilemiştir. Doğru bildiğini her zaman rahatlıkla söyleyebilmiş bu kişiliğini eserlere yansıtmış önemli bir dü­şünür ve yazar olarak düşünce-kültür-edebiyat dünyasına adını yazdırmış bir şahsiyettir.

Sonuç olarak D. Mehmet Doğanın hayatında gazetecilik önemli bir yer tutmuştur. Gazete yazısı yazarken bile onun araştırma-inceleme konusundaki titizliği unutulmamalıdır. Yaz­dığı yazıyı usulüne uygun yazar, varsa tarihi vesikalarla en iyi bir biçimde gerçekleri ka­muoyu ile paylaşmayı tercih eder. Doğruluk, dürüstlük en çok hassasiyet gösterdiği konu­ların başında gelir. Kamuoyunu yanıltmadan doğru bilgilerle aydınlatmayı bir görev adde­derek yazmıştır.

Eserlerinde sadelik, anlaşılırlık öne çıkmış ve geniş kitlelere ulaşmaktan çok, doğru bilgileri doğru kişilere ulaştırma düşüncesi ile hareket etmiştir. D. Mehmet Doğan, pek çok alanda olduğu gibi gazeteci olarak yazdıkları ile iz bırakan önemli bir şahsiyet olarak anılacaktır.

AY VAKTİ /212. SAYI /36-37