MUSTAFA KARA: HİCRİ 15. ASRI KUTLAMA TOPLANTISINDAN AHMET HAMDİ TANPINAR BİLGİ ŞÖLENİNE MEHMET DOĞAN

 İstanbul Erkek Lisesi felsefe öğretmeni olan Nurettin Topçu'nun reh­berliğinde 1966 yılından beri yeniden aylık olarak çıkmakta olan bu dergiye 1970’1i yıl­larla omuz verenlerden biri de D. Mehmet Doğan'dır. Daha sonra Batılılaşma İhaneti olarak Hareket Yayınları arasında basıla­cak olan kitapta yer alan makalelerin çoğu bu dergide neşredilmişti. Doğan'ın Tarih ve Toplum Türkiye'de Toprak Meselesi de o yıllar­da çıkmıştı. Mustafa Kutlu, Ali Bulaç, Yaşar Nuri Öztürk, Ahmet Tabakoğlu, İhsan Se­zai, Mustafa Özdamar, Mehmet Sılay, Mu­zaffer Civelek, Hasan Tanrıöver... ile birlik­te ilk gençlik yazılarımız bu güzel dergide neşredildi. Bir müddet sonra yayınevinin adı Dergâh oldu. Mehmet Doğan, Dergâh Yayınlan tarafından çıkarılan Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisini hazırlık ve 1. cildinin yayınlanmasından sonra İstanbul'dan maskat-ı re'sine döndü ve Türkçe Sözlük ça­lışmalarına başladı.

1978'de, Ankara'daki dostlarla Yazarlar Bir­liği Derneği'ni kurduğunda, 31 yaşında bir delikanlı idi. İsmi de bu dernek ile adeta özdeşleşti. (Yoksa İstanbul'dan Ankara’ya gidişinin esas sebebi bu mu idi?) Asistan olarak 1977'de geldiğim Bursa’da tekrar karşılaştım. Ben o günlerde Yüksek İslam Enstitüsü’nün tasavvuf tarihi hocası Süleyman Uludağ’ın asistanlığına yeni atanmıştım. O ise “Ulu Cami” belgeseli yapmak üzere ortak dostumuz Muhsin Mete ile birlikle gelmişlerdi. (Allah ona da şifa versin! Son yıllarda her karşılaşmamızda önce Muhsin Mete'nin durumunu soruyor, sonra sohbete başlıyorduk.)

Mehmet Doğan'ın vefatı vesilesiyle size bu yazıda bir başka konu anlatmak istiyorum.

Mehmet Doğan ağabey ile geçen 45 yıl içinde yurt içinde ve yurt dışında birçok toplantıda beraber olduk. Konuştuk, halleştik. Bazen eski günleri yâd ettik, bazen hocalarımızın ruhlarını şad ettik. Bu toplantıların birincisi ve sonuncusundan bahsetmek istiyorum.

I Muharrem 1400 tarihinin 21 Kasım 1980’e denk düşmesi sebebiyle ülkemizde 1980 ve takip eden yıllarda "Hicretin XV. yüzyılı” başlığıyla pek çok faaliyet yapılmış, dergiler özel sayı çıkarmış yılın manevi değerine kitaplar ithaf edilmişti. Benim Necmeddin Kübra'dan tercüme ettiğim Tasavvufî Hayat da bu yüzyılın manevi değerine armadan edilen kitaplardan biridir.

Yazarlar Birliği de bu vesile ile 29 Mayıs 1982'de Ankara'da "Hicri On Beşinci Asrı Kutlama Toplantısı" adıyla ilmi bir seminer düzenlemişti. Beraber olduğumuz ilk geniş katılımlı toplantı budur. Onun tebliğinin adı: "15. Hicret Asrında Yazarın Sorumluluğu" Benim tebliğimin başlığı: "Tasavvuf Tarihin­de Hicretin Yeri ve Tasavvuf Eğitiminde Se­yahatin Değeri". Oturum başkanlığı yapan, tebliğ sunan diğer zevatın isimlerini zikre­delim ve âlem-i cemale intikal edenleri rah­metle analım: Şaban Karataş, Yavuz Bülent Bakiler, Rıdvan Çongur, Şerafettin Gölcük, Ahmet Debbağoğlu, Ahmet Gürtaş, Süley­man Hayri Bolay, Ahmet Kabaklı, Mehmet Hatiboğlu. Tebliğ sunan ilim adamlarından en erken vefat eden ise Erol Güngör oldu (24 Nisan 1983). Onun "15. Hicri Asır Başında Türkiye'de Gelişmekte Olan Tasavvuf Ha­reketi" başlıklı tebliği aynı yıl yayınlanan İslam Tasavvufunun Meseleleri isimli eserinde "Günümüz ve Tasavvuf' adıyla yer aldı.

12 Eylül ihtilalinin gölgesinde yapılan bu sempozyumla ilgili olarak basılan bro­şürde bir bilgi daha vardı: Yazarlar Birliği Mükâfatları. 1981 yılından beri verilen bu ödüllerin ilk sahipleri kimlerdi? Sıralayalım, eski günleri yâd edelim:

Hikâye: Mustafa Kutlu

Roman: Mustafa Miyasoğlu

Şiir: Mehmet Atila Maraş

Fikir: Taha Akyol

Tiyatro: Tarık Buğra

İnceleme: Sadık Albayrak

Çocuk Edebiyatı: Mustafa Yazgan

Basın: Erdem Bayazıt

TV Filmi: Yücel Çakmaklı

Sinema: Mesut Uçakan

Ayrıca dil ve üslubuyla düşünce nesrimizi yeni bir merhaleye ulaştıran Cemil Meriç, ilmi hayatının 40. yılını idrak eden, eserleri ve çalışmalarıyla milli kültürümüze sürek­li hizmet vermiş bulunan Prof. Dr. Mehmet Kaplan, kültür hayatımızın canlandırılması ve milli bir muhteva kazanması yönünde ilmi ve idari çalışmalarından dolayı Prof. Dr. Emin Bilgiç 1981 yılının üstün başarılı fikir ve kültür adamları seçilmişlerdir.

Üfülüne Tarih

Okudu, yazdı yazar Mehmet Bey

Seyyahı asrın gezer Mehmet Bey

Bir âh çıkarak söylendi tarih:

"ŞEREF BAŞKANI MERHUM

MEHMED BEY" 1446

Hoş sada bırakarak göçmek ne güzel...

Bu sempozyumdan sonra geçen 42 sene zarfında birçok faaliyette Doğan'la birlikte olduk. Bazen o beni Ankara'ya çağırdı, ba­zen ben onu Bursa'ya davet ettim. Yıllarca Kültür Sanat Yıllığı'nın dini hayat bölümü­nü kaleme aldım. Bu yazılarımın büyük bir kısmını 28 Şubat Öncesi ve Sonrası Türkiye'de Dini Hayat isimli eserimde bir araya getir­dim. Söz konusu yıllıklar da ödüller gibi derneğin geleneksel bir faaliyeti hâline geldi. Doksanlı yıllarda bir dönem, birli­ğin merkez yönetim kurulunda bulundum. Bursa şubesi başkanlığı ve yönetim kurulu üyeliği yaptım. Hâlen de yapıyorum.

Birlikte olduğumuz son toplantımız ise 14- 15 Aralık 2022 tarihinde Bursa'da Türkiye Yazarlar Birliğinin Yıldırım Belediyesi ile birlikte gerçekleştirdiği "Bursa'da Tanpınar Zamanı Bilgi Şöleni" oldu. Onun Türk Cumhuriyetlerine son gidişi geçen sene Ka­sım ayında gerçekleşmişti. Bu seyahate beni de davet etmişti. Mazeretimi söyleyince "Mustafa'cığım, bu fırsat kaçmaz" demişti. Gidebilseydim son hatıralarımız o toprak­larla birlikte anılacaktı. Nasip...

Son elli yılın "velut" yazarlarından biri D. Mehmet Doğan'a rahmet olsun!

AY VAKTİ / 212. SAYI / 26-27