ÇÖZÜMLE İLGİLİ TEKLİFLER, TAVSİYELER VE UYGULAMA İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER-3

26-27 Kasım 2021 günleri yapılan Şûra'ya, dilciler, edebiyatçılar, ilim ve fikir adamları ile hukuk, tıp, eğitim, spor gibi alanlardan konuyla ilgili çalışmaları olanlar katıldı. Şûra'da müzakere edilen başlıklarla ilgili kapsamlı bir rapor hazırlanarak kamuoyuna açıklandı. 

Çözümle ilgili teklifler, tavsiyeler ve uygulama ile ilgili görüşler

. Türkçenin devlet dili olarak doğru kullanılmasına özen gösterenler ödüllendirilmelidir. 

Türkçenin devlet dili olarak kullanılmasına özen gösteren memur, şef, müdür, genel müdür gibi kamu çalışanlarının taltif edilmesi, dilimizin kullanılışına gösterilen ehemmiyetin ödüllendirilmesi son derece yerinde olacaktır.

Dil meselesi; din, siyaset, tarih, ekonomi gibi bir ülkenin hassas konularından olduğu için Türkçe üzerine yapılacak resmî açıklama ve beyanlarda alanın uzmanlarından görüş alınması, bilgi veya görüş yanlışlığı/eksikliğinden meydana gelebilecek tartışmaların önüne geçebilecektir.

. Doğru ve güzel Türkçe her kademede ve bilhassa akademide teşvik edilmelidir.  

Türkçe hakemli dergilerde Türkçe editörü mecburiyeti getirilmeli, akademik teşvikte Türkçeye yönelik tedbirler alınmalı, yabancı dille öğretim sınırlanmalı, eğitimin genelinde yüzde otuzu geçmemeli, buna karşılık yabancı dil öğretiminin güçlendirilmesi esas alınmalıdır.

. Ders kitapları ülkemizde kültür ve ilim adamlarının da iştiraki ile yeniden yazılmalıdır.

Ders kitapları ülkemiz kültür ve ilim adamlarının da iştiraki ile yeniden yazılmalıdır. Kültür adamlarımızdan ders kitabı yazımında azami derecelerde istifâde edilmelidir. Ders kitaplarının dili ülkemizin maddi ve manevi birikimini içine alan kültürel kimliği ve yazılı anlatımda yer alan kaynaklarımızın yanı sıra sözlü anlatım dilimizi de içine alacak şekilde kelime kadrosunu genişletecek şekilde düzenlenmelidir.

. Ders kitaplarının söz varlığı genişletilmelidir.

Ders kitaplarımız söz varlığı/kelime haznesi ortalama bir insana kazandırılması hedeflenen kelime sayıları ile denk olacak şekilde hazırlanmalıdır. Şu an itibariyle ilköğretim okullarımızın 1.000-1.500, liselerimizin 1.500-2.000 kelime, üniversitelerimizin ise 3.000 kelime civarında bir söz varlığına sahip olduğu müşahede edilmektedir. Bunun dünya geneline bakılarak olması gereken ortalama hedefleri ise ilköğretim için 2.000 kelime, 15 yaş gurubuna kadar olan çocuklar için 5.000 kelime, 18 yaş gurubuna kadar olan lise çocukları için de 7.000 kelimedir.

Çocukların Türkçe öğrenmedeki temel kaynaklarını teşkil eden piyasadaki çocuk romanı, hikâyesi, masal, efsane gibi okuma kitaplarının da aynı kelime kadrosu/kelime haznesi hedefine uygun şekilde hazırlanması teşvik edilmelidir.

Öğretmenlerin tamamının (fen ve sosyal bilimler alanını içine alacak şekilde) bu hedefe uygun olarak kelime kadrosu hedefli hizmet içi eğitimler yoluyla konuya olan bakışlarına zenginlik ve genişlik katılmalıdır.

Kelime haznesi oluşturmada asgari Cumhuriyet Dönemi diline hayat veren kelime kadrosunun kullanılması hedeflenmelidir.

Kelime bilgisi, kelimenin çeşitli anlamlarının derinlik, farklı konulardaki kelime bilgisinin genişlik, aynı konuda bilinen kelime kadrosunun genişliğinin de ağırlık olarak ifâde edildiğini söyleyebiliriz. Burada kaybedilen esas zemin; kelime derinliği ve gönül dilimizi oluşturan kelimelerden mahrum bir dili konuşuyor hâle gelmemiz yüzünden oluşan kurak tahsil alanımızdır. Bu durumun önüne geçmek için ders kitaplarının yazılmasında kültür adamlarımızın desteği ihmal edilmemelidir.

Ders kitaplarında, ders programlarında ve tümüyle müfredatta bir millî maarif felsefesi oluşturulmalıdır. Bu çerçevede olmak üzere ilim, kültür, sanat ve maarif adamlarımızın eser ve hayatlarına daha çok yer verilmelidir. Örnek metinler bütün derslerde işlenecek hâlde müfredata alınmalıdır.

Türkçemiz; çocuklarımızın muhakeme, mukayese, hüküm çıkarma kapasitelerini yükseltici, analitik düşünceleri geliştirici mahiyette öğretilmelidir.