ADEM ÇEVİK: TÜRK DİL KURUMUNU OYUNA GETİREN TALİHSİZ BİR KİTAP YAYIMLANDI

Gönderilen iletide TDK tarafından tarafsız bir değerlendirme yapılabilmesi amacıyla yazarı belirtilmeyen bir kitabın hakemi olarak görevlendirilmiştim. Kitabın ismi “ARNAVUTÇADAKİ TÜRKİZMALAR” Sayfa sayısı: 487 idi. TDK’nın sevdiğim ve uzmanlık alanıma uygun hakem ve konunun kişisi olarak beni tefrik etmesi son derece heyecanlandırmıştı. Heyecanla ve büyük bir istekle sayfaları karıştırmaya başladım. Not aldım, evirdim, çevirdim kitabın sonuna geldim. Ama ne yazık ki umduğumu bulamadım, bulamayınca da üzüldüm ve çalışmaya ara verdim. Kitapta o kadar çok hata gördüm ki ancak bir hafta geçtikten sonra isteksizce yine bilgisayarın başına geçtim ve maalesef olumsuz (menfi) bir rapor yazmaya mecbur kaldım. Raporu ertesi gün TDK daki yetkilinin adresine gönderdim.¹ On dokuz sayfalık yazdığım raporun çok kısa özetini şimdi sizlerle paylaşmak istiyorum:

HAKEM RAPORU

Arnavutça’daki Türkizmalar sözlük çalışması Türkçenin, Arapçanın ve Farsçanın gramer kurallarını bilmeyen ve anadili Türkçe olmayan biri tarafından hazırlandığı aşikârdır. Yazar yukarıda zikrettiğimiz dillerin dil kaidelerini, kurallarını bilseydi Arnavutça ’da “qull” şekliyle kullanılan kelimeyi ateşte yanan kül, muavviyeyi-muayyen, müşvereti-müşterek, tespişteyi-teşbih, aklık’ı- akıl yazmazdı. Ben sözlüğün içinde yapılan hataların tümünü çıkarmadım. Örnek olarak göstermek için sadece bir kısmını yazdım. Çünkü en derin samimiyetimle söylüyorum hepsini yazmaya kalksaydım yazmış olduğum bu hakemli raporun hacmi 19 sayfa değil 190 sayfayı bulurdu. Bir de bu sözlüğün Lindita Latifi Xhana’rinin 2015 yılında Pamukkale Üniversitesinde yayınladığı “Balkan Dillerindeki Ortak Türkizmalar” Sözlüğünden kopi-pas yapılarak hazırlandığını söylememiz gerekir. Kaynak gösterilmeksizin, kopya çekilen böyle bir eser intihal mıdır, değil midir değerlendirmesini elbet ki ben yapmayacağım. Bana düşen görev konu ile ilgili sizleri bilgilendirmektir. Eseri incelerken çok ilginç bir olayla karşılaştım. Yazar kitabın GİRİŞ Bölümünde “Sözlükte yaklaşık 8.500 sözcük bulunmaktadır”(Sayfa 19) diyor. Ben buna inanmadım ve kelimeleri teker teker saydım. Ne çıktı biliyor musunuz! Bu Sözlükte sadece 3.017 sözcük var. Yorumu size kalsın.

Sonuç olarak tüm bu saydıklarımdan sonra bu eser TDK tarafından basılırsa, kuruma gölge düşürür, harcanacak olan A4 kâğıda da yazık olur. Tabi ki son karar yine Kuruma aittir.

¹ Rapor 13.03.2021 tarihinde Beytullah Aksoy’un b.aksoy@tdk.gov.tr adresine gönderildi.

Not: Sözlükle ilgili yaptığım uyarıları eserin müellifine göndermenizde hiçbir sakınca yoktur. Müellif tarafından işaret ettiğim hatalara karşı herhangi bir itiraz gelirse tekrar bana dönebilirsiniz. Elimden gelen yardımı hiçbir zaman esirgemeyeceğim.

Türkologları oyuna getirmişsin ama son derece yanlış yapmışsın. Çünkü sen Türkolog değilsin, şarkiyatçı da değilsin, sen de Türkçe yok, Osmanlıca yok, Arapça yok, Farsça yok, yok babam yok… Böyle bir kitabı yazacak birikimin yok. Bir de kalkmışsın TÜRK’Ü-TÜRK’E tanıtmaya. Bu iş “şıracıya şıra, bozacıya boza” satmaya benzer. Çıraklığını yapmadığın bir işin ustalığına soyunmuşsun. Unutma ki yanlış açıklamalarınla, yanlış yorumlarınla ilk evvela Tahir Dizdari’yi daha sonra diğer Türkologları da yok edip bitirmeye çalışmışsın, bu kitapla. Kitabında o kadar çok hata var ki ben sadece bir kısmını bu yazıda vermeye çalıştım. Son olarak şunu söylemek istiyorum. Benden sonra Türkiye’de ve Balkanlarda yetişecek olan genç Türkologlar çok geçmeden kitabındaki tüm hataları teker teker toplayıp yeni yeni eleştiri kitapları hazırlayacaklarına kuvvetle inanıyorum.

Kitaptaki hataların sadece bir kısmı aşağıdadır: